تأثیر پیش تیمار شوری بر رشد و بهبود جوانه زنی عدس (lens culinaris medik) در شرایط تنش شوری

به منظور بررسی تأثیر پیش تیمار بذر بر پارامترهای جوانه زنی و رشد گیاه عدس در شرایط تنش شوری، آزمایشی در 5 مرحله جداگانه صورت گرفت. آزمایش اول در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با 5 تکرار انجام شد که تأثیر 4 دمای 5، 10، 15 و 20 درجه سیلسیوس بر جوانه زنی عدس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در بین دماهای مورد آزمون، بهترین دما برای جوانه زنی عدس دمای 15 درجه سیلسیوس است. آزمایش دوم به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار انجام شد که فاکتور اول شامل پرایمینگ شوری با naclدر 4 سطح 0، 3، 6 و 9 دسی زیمنس بر متر و فاکتور دوم، مدت زمان پرایمینگ در 4 سطح 1، 2، 3 و 4 روز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در اکثر صفات مورد بررسی، پرایمینگ شوری با سطح 6 دسی زیمنس بر متر و مدت زمان 24 ساعت بهترین تیمار است. آزمایش سوم نیز به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار انجام شد که در آن فاکتور اول شامل سه سطح دمایی 5، 10 و 15 درجه سانتی گراد و فاکتور دوم در دوسطح، شامل بذور پرایم شده (پرایمینگ با شوری 6 دسی زیمنس بر متر به مدت 24 ساعت) و بذور شاهد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که پرایمینگ شوری مورد استفاده باعث تغییراتی در میزان پارامترهای مورد بررسی نسبت به آزمایش اول شد، ولی در حالت کلی نتوانست دمای بهینه جوانه زنی را تحت تأثیر قرار دهد. آزمایش چهارم به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار انجام شد که فاکتور اول شامل 3 سطح تنش شوری 0، 4 و 8 دسی زیمنس بر متر و فاکتور دوم شامل دو حالت مختلف بذر (بذور شاهد و بذور پرایم شده منتخب از آزمایشات قبلی) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که از نظر حداکثر درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی و یکنواختی جوانه زنی، بذور پرایم شده بهتر از بذور شاهد هستند و متناسب با افزایش شدت تنش شوری، این صفات در بذور پرایم شده کمتر تحت تأثیر قرار می گیرند. آزمایش پنجم نیز در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار در گلخانه انجام شد که فاکتور اول شامل 3 سطح تنش شوری 0، 4 و 8 دسی زیمنس بر متر و فاکتور دوم شامل بهترین پرایم بذری حاصل از آزمایشات قبلی و بذور شاهد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که سرعت جوانه زنی در آزمایشگاه بیشتر از گلخانه است و یکنواختی جوانه زنی در هر دو مکان تقریباً یکسان بود.